Hekim Makaleleri

Şeker Hastalığı (diyabet) ve Böbrek

Şeker Hastalığı (diyabet) ve Böbrek

Özellikle son 30 yılda beslenme alışkanlıklarında ve yaşam tarzında meydana gelen değişiklikler diyabet sıklığının ve diyabete bağlı olumsuz sağlık sorunlarının ciddi şekilde artmasına neden olmuştur. Uluslararası yapılan araştırmalara göre 10 yetişkinden en az 1 tanesinin diyabet olduğu ve en az 2 yetişkin diyabet hastasından 1 tanesinin hasta olduğundan haberi olmadığı düşünülmektedir. 2050 yılında dünyada 1 milyara yakın insanın şeker hastalığından etkileneceği öngörülmektedir.

Diyabet, kanda bulunan şekerin hücreye alınıp kullanılmasını sağlayan pankreas dan salgılanan insülin hormonunun yetersiz olması ya da insülin hormonu yeterli olduğu bazı durumlarda hormonun etkilerine karşı direnç gelişmesi nedeni ile kan şekerinin yüksek seyretmesi durumudur.

Diyabet hastalığının bazı daha az görülen ara form tiplerini saymazsak genel olarak 2 şekli vardır. Birincisi daha genç yaşlarda ortaya çıkan insülinin yetersiz salınması ile oluşan tip 1 diyabet, ikincisi daha ileri yaşlarda görülen insüline karşı direnç gelişimi nedeni ile ortaya çıkan tip 2 diyabet.

Diyabet, sinsi bir hastalıktır özellikle yetişkinlerde daha sık görülen tip 2 diyabet uzun yıllar hiçbir bulgu göstermeyip hayati organları yavaş yavaş hasarlı hale getirebilir. Çok su içme çok idrara çıkma, halsizlik, görme bozuklukları, kilo kaybı, kaşıntı, sık idrar yolu enfeksiyonu, ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma ve diğer hasara uğrattığı organ hastalıklarına bağlı problemlere neden olabilir.

Diyabet, özellikle kalp damar hastalıklarına, kalp krizi, inme gibi hayatı tehdit eden sorunlara neden olabilir. İyileşmeyen ayak yaraları, körlüğe kadar giden görme sorunları, el ve ayaklarda ciddi ağrı veya his kayıpları, ciddi böbrek hastalıklarına sebep olabilir.

Diyabet ilişkili böbrek hastalığı, tanı konulmamış, etkin takip ve tedavi edilmeyen hastalarda yıllar içinde gelişen ve oldukça ölümcül seyirli, diyaliz tedavisi gerektiren böbrek hastalığına sıklıkla neden olan bir durumdur. Günümüzde diyaliz tedavisi gerektiren böbrek hastalığının açık ara en sık nedeni maalesef şeker hastalığıdır.

Diyabet ilişkili böbrek hastalığı, maalesef böbreklerin %70-80 işlevi kaybedilene kadar bulgu vermeyebilmektedir. Vücutta şişme, halsizlik, nefes darlığı, bulantı ve kusma gibi şikayetler görüldüğünde genelde böbrek işlevi %30 un altına düşmüş olmaktadır. Ailesinde diyabete bağlı böbrek hastalığı olanlar, kontrolsüz şeker hastaları, fazla kilolu olanlar, altta yatan kalp hastalığı olanlar böbrek yetmezliği açısından özellikle ciddi risk altındadırlar.

Diyabet ilişkili böbrek hastalığı tedavisi, kötü alışkanlıklar (sigara, alkol) bırakılmalı, tuzsuz diyet uygulanmalı (tuz kısıtlamasının hastanın durumuna göre ne ciddiyet de olacağı hekim tarafından belirlenir), kilo fazlası olmamalı, kan şekeri ve kan basıncı kontrol altında tutulmalıdır. Dengeli ve doğal beslenilmeli, ağrı kesici ilaçlardan uzak durulmalı, gereksiz ve çok sayıda ilaç kullanmaktan olabildiğince kaçınılmalıdır.

Diyabet hastalığının kendisi ve diyabet ilişkili böbrek hastalığı sinsi seyirli olduğundan mutlaka iç hastalıkları, Endokrinoloji veya nefroloji uzmanı değerlendirilmesi yapılmalıdır. Basit kan ve idrar testleri ile önlem alınıp ciddi sağlık sorunları gelişmeden tanı konulmalı ve kan şekeri kontrol altında tutulmalıdır. Diyabet ilişkili böbrek hastalığı şüphesi veya varlığında mutlak nefroloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

 

Paylaş :

Tags: ,deneme